Cupressus sempervirens

Nome galego: Ciprés, Cipreste.

Nome castelán: Ciprés del Mediterráneo. Nome catalán: Xiprer, xifrer.

Nome euskera: Nekosta, Gau arbola.

Nome inglés: Mediterranean cypress.

Ubicación filoxenética

Xénero: Cupressus

Especie: sempervirens

Familia: Cupressaceae

Hábitat

Orixinario de Europa Oriental e Asia Occidental (rexión do mar Exeo), moi cultivado como ornamental, é unha árbore típica nos cemiterios. Ten gran lonxevidade, existindo exemplares con máis de 1.000 anos.

Existen masas de certa consideración en Creta, Chipre e Rodas. Tamén na parte occidental de Siria, Líbano e Xordania.

No Norte de África só quedan zonas de certa importancia no Norte de Libia como reminiscencia das grandes árbores que poblaban todo o Norte dese continente.

Reseña histórica

Crese que o nome tomouno da illa de "Chipre“

Outros especialistas cren que pode proceder de Cyparisso, asistente de Apolo, que se converteu en Ciprés despois que matase o cervo de Apolo por erro. Tanta foi a súa dor e as súas bágoas que, ao non poder ser consolado por Apolo, caeu rendido ao chan e a súa carne transformouse nun ciprés. Ao ver que se transformaba nunha árbore grande e forte Apolo díxolle que estivese presente nos rituais dos mortos.

Tanto en Grecia como en Roma os cipreses constituíron o símbolo da inmortalidade e tamén da hospitalidade. Non é de estrañar, por tanto, a presenza habitual desta árbore xunto ás casas e os cemiterios. Unha presenza que se mantivo até os nosos días.

Aparece descrito en numerosas referencias clásicas. Teofrastro ( 372-287 A.C.), filósofo grego descríbeo como unha árbore dedicada ao deus da morte (Hades) pola súa capacidade para rebrotar despois que se lle corta o tronco.

O exemplo mais claro da supervivencia desta árbore témolo no exemplar de Soma na Lombardía italiana. Dise que ten máis de 2000 anos de antigüidade pois foi plantado o mesmo ano do nacemento de Xesucristo. Ten máis de 30 metros de altura e o seu tronco alcanza os 7 metros de diámetro.

Dise, por exemplo, que a Arca de Noe, foi construída con madeira de ciprés.

Herodoto conta que as momias exipcias eran enterradas en sarcófagos construídos con esta madeira. Tamén o historiador grego Tucidides (460 - 400 A.C.) afirma que os heroes mortos por Grecia eran enterrados en cadaleitos confeccionadas con ciprés e que igualmente eran realizadas as estatuas dos deuses para que "non fosen obxecto de descomposición".

O filósofo grego Platón ( 428- 347 A.C.) escribe como as leis deberían gravarse en madeira de ciprés por ser máis resistente que o metal.

As portas da Basílica de San Pedro no Vaticano teñen máis de 1000 anos e son de Ciprés.

A importancia da madeira do ciprés na industria naval determinou que moitos bosques de cipreses fosen talados na antigüidade para a construción de barcos. O exemplo máis claro témolo na expansión do Imperio Turco entre os séculos XIV e XVI ao longo de todo o Mediterráneo. A necesidade de dispor dunha gran frota que facilitase e controlase o seu gran imperio supuxo a deforestación de grandes bosques de cipreses na Península Anatólica e o Norte de África.

Anteriormente Alexandre Magno confeccionara a súa frota con madeira de ciprés plantado especialmente en Babilonia.

Sustancias contidas

Aceite esencial.

Monoterpenos.

Sesquiterpenos.

Sesquiterpenoles.

Diterpenoles labdánicos.

Acedos diterpénicos: neocuprésicos.

Abundantes dímeros flavánicos.

Taninos.

Acedos glicérico e glicólico.

Métodos de cultivo, recolección e preparación. Doenzas que cura.

Pó: de 0,1 a 0,5 g por dose, cun límite de 10 g diarios.

Infusión: 30 g por litro de auga.

É febrífugo polo que se indica para febres intermitentes e tamén resulta ser un tónico amargo aconsellado en dixestións lentas e difíciles.

Ademáis é un recurso fronte ás neuroses nocturnas, afeccións venosas: varices, hemorroides, flebite, tromboflebite. En situacións de disturbios menopáusicos, diarreas, tose espasmódica ou irritativa, farinxite, traqueite, bronquite, feridas ou úlceras varicosas.

Pode provocar vómitos se se inxire por vía oral.