jueves, 9 de junio de 2011

Hypericum perforatum

Hypericum perforatum

Castelán: hierba de San Juan, sanjuanera,  sanjuanes, hierba de las heridas, hierba militar
Catalán: flor de Sant Joan o herba de Sant Joan, flor de Sant Pere, 
Galego:  herba de San Xuan
Vasco: Ostoargal ("hoja delgada"), asiki-belarr ("hierba de morder")
Inglés: St. John's wort, hardhay, tutsan, common st. John's wort

Ubicación filoxenética:

División:  Magnoliophyta
Familia:   Hypericaceae
Género:   Hypericum



Descrición botánica:

É un arbusto orixinario de Europa, que se ha naturalizado en América. Os pétalos da flor son de cor amarela dourado, con pequenas motas negras nos seus bordos, o apelativo latino perforatum provén das pequenas perforacións -en realidade son bolsas de aceite esencial- que poden verse a contraluz en cada unha das follas desta planta. Son o dobre de longos que os sáibaos. Unha peculiaridade desta herba é que ao esmagar entre os dedos algunha dos seus *hojitas, deixa unha mancha na pel a súa savia alaranxada.


HÁBITAT:

Eurasia, Canarias, Norte de África, América, Australia. Considéralla unha planta cosmopolita. Pastos, céspedes, baldíos, linderos de camiños, sebes, bosques, claros, tallares, matogueiras, declives herbosos, campos secos, calveiros, pasteiros, terrapléns e collados. Desde nivel de mar até os 2.000 metros. Acepta calquera chan pero ben drenado, preferible medianamente duro e rico en calcio.

RESEÑA HISTÓRICA:

A palabra "hipérico" vén do grego hyperikon, que significa por encima dunha aparición.
O termo perforatum atribúeselle polo aspecto perforado que presenta esta planta debido ás glándulas de aceite situadas en follas e sáibaos.
Hipócrates recomendaba o hipérico como remedio antiinflamatorio e refrescante.
Sebastián Kneipp recomendaba o seu aceite nas contusións, dores artrósicos, neurálxicos e procesos dolorosos. Para iso recomendaba macerar flores frescas en aceite de oliva.
Se presionamos con forza a planta, esta segrega un mollo de cor avermellada que tingue a pel de cor azul violácea debido ao seu aceite esencial.
O hipérico é planta moi coñecida por toda España, a do adoitan chamala comunmente corazoncillo, porque fai as follas a maneira de corazóns pequenos. Llámase tamén perforata polas boticas a causa que as súas follas teñen infinitos agujeritos polos cales se translucen, como as telarañas. A cal sinal tan notable, espántome que ansí páselle por alto a Dioscórides".

PRINCIPIOS ACTIVOS:

En talos e follas: materias graxas con alcol cerílico, fitosterina C2H44Ou + H2Ou (Sinónimos: fitosterol e colesterina vexetal), 2 hidrocarburos, hipericina ou aceite vermello ( materia colorante que é unha diantrona, localizada nas glándulas negras das follas e das flores).
Nas sumidades florais: esencia de hipérico (16% de tanino), pectina e dúas materias colorantes, amarela e vermella, hipericina.
Nas flores: materia colorante. 0,5 de aceite esencial (pineno e carburos sesquiterpénicos, resinas e numerosos derivados polifenólicos como acedos cafeico e clorogénico, flavonoides e taninos catéquicos, o fluvonglucósido rutina ou rutósido que é a vitamina P.
Nos froitos: acedo oleico, linoleico e antibióticos.



USOS:

Sistema nervioso: Estados depresivos
Pediatría: Utilízase para evitar pesadelos nos nenos e enuresis infantil
Sistema dixestivo: O seu aceite por vía interna contra a gastritis e úlceras gástricas
Traumatología: Vía externa. Úsase o aceite de hipérico como cicatrizante ye ne casos de contusións, distensións ligamentosas, equimosis, feridas abertas.
Con todo cabe destacar a precaución que debe de tomar toda persoa que o inxira xa sexa por medio de cápsulas, infusións, decocciones, tinturas ou outros medios de tomar sol na pel debido que esta queda sensibilizada. Iso é debido ao efecto de fotosensibilización. Sábese que antigamente os pastores observaron en animais cono cabalos, ovellas e vacas que consumiran hipérico padecían determinados problemas de pel. Tampouco se recomenda o uso prolongado en embarazadas e durante a lactación.


PREPARACIÓN E USO:

Ungüento. A un litro de aceite de oliva engádense 200 gr. de cada unha das seguinte plantas: hipérico, caléndula, llantén menor e milhojas; cócese a lume lento durante 3-5 horas, déixase arrefriar, fíltrase e se garda nun frasco hermético fóra da luz, pois se non podería enranciarse. Aplícase directamente sobre a zona contusionada, cunha suave masaxe.

Aceite de hipérico. Moi útil para chagas, úlceras e queimaduras. Prepárase con 125 gr. de sumidades floridas, 250 gr. de aceite de oliva e 125 de viño, se é posible branco. Se macera todo durante 3-5 días, pasados os cales se quenta a mestura ao baño maría durante 3 horas; fíltrase o líquido e empápanse compresas neste aceite para aplicalas localmente.



BIBLIOGRAFÍA É PÁXINAS WEB:
El jardín de hierbas aromáticas - Susaeta
Las plantas medicinales en el jardín - Susaeta
Guía de los árboles y arbustos de la península Ibérica y Baleares -Mundiprensa

No hay comentarios:

Publicar un comentario